Archiwum Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie

Stały URI zbioru

http://hdl.handle.net/123456789/2

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 44

Chrystocentryzm fundamentem życia i posługi św. Pio z Pietrelciny
Rąpała, Tomasz; Kluz, Marek; Wanat, Zbigniew; Nowosad, Sławomir
W pracy zostanie podjęty temat chrystocentryzmu życia i posługi św. Pio z Pietrelciny. Składa się ona z pięciu rozdziałów, w których podjęto następujące kwestie: sprawę ogólnego spojrzenia na cnoty teologalne, które są drogą do spotkania z Chrystusem. Ta kwestia zostanie ujęta od strony teologicznej, a następnie pokazano ich realizacje w życiu Świętego Zakonnika. Następnie ukazano rady ewangeliczne, które w życiu Mistyka stały się fundamentem umiłowania Chrystusa. Przedstawiono także życie religijno-duchowe jako drogę do zjednoczenia z Chrystusem poprzez Eucharystię, modlitwę, których owocem stały się znane na całym świecie Grupy Modlitwy oraz szpital nazwany Domem Ulgi w Cierpieniu. W pracy omówiono także kwestię krzyża, cierpienia fizycznego i duchowego oraz nadzwyczajnych zjawisk, którymi został obdarowany Mistyk, a które stały się udziałem w chwale Chrystusa. Następnie ukazano istotną rolę kierownictwa duchowego w życiu chrześcijańskim, a także w posłudze Ojca Pio jako owocu osobistego zjednoczenia z Chrystusem. Literaturę źródłową stanowią Listy Ojca Pio, które kierował do różnych osób, natomiast opracowania obejmują publikacje poświęcone osobie omawianego Zakonnika. W dysertacji wykorzystano również liczne dokumenty Urzędu Nauczycielskiego Kościoła i nauczania papieży oraz współczesną literaturę teologiczną. W pracy zastosowano metodę analizy źródeł oraz ich porównania i syntezy badanych treści. Przyjęcie wymienionych metod przysłużyło się do osiągnięcia zamierzonego celu.
Wychowanie chrześcijańskie w świetle wybranych materiałów edukacyjnych do nauczania religii w szkole podstawowej w Polsce powstałych po 2010 roku
Paneth, Anna; Stala, Józef; Osewska, Elżbieta; Przybyłowski, Jan
Odpowiedzialne i mądre wychowanie dzieci i młodzieży, a szczególnie ich wprowadzenie w życie zgodne ze wskazaniami Jezusa Chrystusa skłania Kościół do podtrzymywania i ubogacania wychowania chrześcijańskiego. Przyjęcie założeń, że każdy człowiek jest stworzony przez Boga, zbawiony, uświęcany oraz powołany do realizacji złożonych w nim talentów niesie konieczność wychowania chrześcijanina przez całe życie. W wychowaniu chrześcijańskim stawiany jest zarówno cel ludzki – osiągnięcie dojrzałości osobowej i dojrzałości wiary jak również cel ostateczny, którym jest przygotowanie człowieka do wieczności. Wychowanie młodego pokolenia dokonujące się w kontekście ekonomicznych, politycznych, społeczno-kulturowych, edukacyjnych i religijnych wyzwań niesie z jednej strony wymóg realizmu wychowawczego, z drugiej konieczność odpowiedzialnego wychowania podejmowanego we wszystkich środowiskach wychowawczych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na edukację religijną w szkole. W dobie gwałtownych przemian, także ideowych, polskiej szkoły podjęcie wychowania chrześcijańskiego jest zadaniem o istotnym znaczeniu. W pogoni za coraz lepszymi wynikami egzaminów istnieje niebezpieczeństwo, że zagadnienie wychowania zostanie zepchnięte na margines życia szkoły. Troska szkoły o realizację narzucanych priorytetów edukacyjnych, profilaktycznych, ideologicznych powoduje spychanie wychowania do godzin wychowawczych, a i te często są bardziej związane z organizacją zajęć dydaktycznych niż procesem doskonalenia osoby. Wychowanie chrześcijańskie realizowane w ramach nauczania religii w szkole jest, a raczej może być dobrą przeciwwagą tych niebezpiecznych przeakcentowań. Dodatkowo niezbędne jest też podkreślanie wychowawczej roli religii w szkole w obliczu nieprzychylnych jej głosów. Warto przy tym zauważyć, że istotna jest sama obecność nauczania religii w środowisku szkolnym, gdyż przywraca ono wychowaniu w szkole aksjologię oraz podstawy antropologiczne. W tej sytuacji zagrożenia formacji młodych chrześcijan konieczne jest podejmowanie przez Kościół zróżnicowanych działań dających dzieciom i młodzieży szanse zaangażowania religijnego, przy czym prócz katechezy rodzinnej i parafialnej, to nauczanie religii w szkole może pomóc uczniowi w odkrywaniu wartości chrześcijaństwa. Celem niniejszej rozprawy doktorskiej jest krytyczna analiza wybranych materiałów edukacyjnych do nauczania religii w szkole podstawowej powstałych po 2010 roku pod kątem prezentacji i realizacji wychowania chrześcijańskiego. Wybór roku wiąże się z faktem opublikowania wówczas polskich dokumentów katechetycznych Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce oraz Programu nauczania religii, na bazie których powstało kilka pakietów edukacyjnych do nauczania religii w szkole, z których wybrano dwie serie rozpowszechnionych materiałów dydaktycznych: serii pod redakcją Danuty Jackowiak i Jana Szpeta opublikowanych przez Wydawnictwo Świętego Wojciecha (tzw. seria poznańska) oraz przygotowanej pod redakcją Tadeusza Śmiecha, Elżbiety Kondrak i Bogusława Nosek (seria kielecka), Wydawnictwa Jedność. Przyjmując założenia teologii pastoralnej i katechetyki sięgnięto do dokumentów Kościoła powszechnego i Kościoła w Polsce, ze szczególnym odniesieniem do dokumentów katechetycznych, by z nauczania Magisterium Kościoła wyprowadzić założenia wychowania chrześcijańskiego. Przedstawiono obecny kontekst wychowania i wynikające z niego wyzwania. Następnie poddano krytycznej analizie wybrane serie podręczników do nauczania religii zestawiając je ze wskazaniami Kościoła, aby wyprowadzić wnioski pastoralno-katechetyczne. Oprócz wskazanych wyżej źródeł korzystano także z literatury przedmiotu: teologicznej, filozoficznej, pedagogicznej i psychologicznej. Uznając złożoność współczesnego kontekstu wychowawczego podjęto krytyczną analizę pakietów edukacyjnych do nauczania religii pod kątem prezentacji i realizacji wychowania chrześcijańskiego w szkole. Przebiega ono w oparciu o konkretne materiały edukacyjne do nauczania religii, dlatego w niniejszej dysertacji przeanalizowano na ile ideał wychowania chrześcijańskiego jako wychowania integralnego jest przez nie realizowany, czy i w jakim stopniu nauczyciel religii może wszystkie elementy wychowania integralnego odszukać w przygotowanych pakietach edukacyjnych do nauczania religii w szkole i wdrażać je w procesie wychowania? Punktem wyjścia jak i dojścia wychowania chrześcijańskiego jest Jezus Chrystus, który stanowi także ideał wychowania, bowiem wychowanek musi być formowany na Jego miarę, stąd kolejne pytania o realizację wychowania do stałej relacji z Jezusem Chrystusem, aż po osiągnięcie świętości. Zgodnie z postawionymi pytaniami w pierwszym rozdziale rozprawy jest zaprezentowana problematyka wychowania chrześcijańskiego wobec różnorodnych wyzwań ponowoczesności oraz przedstawiony współczesny kontekst wychowania i wyrastające z niego wyzwania. Wychowanie chrześcijańskie musi byś wewnętrznie spójne, oparte o mocne fundamenty prawdy o człowieku, dlatego w rozdziale drugim jest realizowana krytyczna analiza materiałów edukacyjnych do nauczania religii pod kątem ukazywania prawdy o osobie ludzkiej, prezentowania wychowania intelektualnego, uczuciowego i wolitywnego, a także formacji sfery duchowej. Wychowanie chrześcijańskie nie może pozostać tylko na płaszczyźnie ludzkiej, ale domaga się odniesienia do Jezusa Chrystusa, poznawania Go, wzmacniania kontaktu, aż do komunii z Nim. Dlatego w rozdziale trzecim jest dokonana krytyczna analiza materiałów edukacyjnych pod kątem realizowania w oparciu o nie wychowania do osobistego kontaktu z Jezusem Chrystusem. wychodząc od poznania prawd wiary, tworzenia sytuacji wychowawczych i ich interpretacji, przez wychowanie modlitewno-liturgiczne, społeczno-moralne aż po zjednoczenie z Jezusem Chrystusem. Nauczanie religii w szkole winno nie tylko przekazać podstawowe prawdy wiary, ale podejmować wychowanie obejmujące wszystkie aspekty wychowania ogólnego i pedagogii wiary. Życie i wiara, codzienność i liturgia, wspólnotowość i moralność, miłość i odpowiedzialność w codziennym życiu chrześcijanina winny się wzajemnie przenikać, co może budzić i umacniać wychowanie chrześcijańskie podejmowane w szkolnym nauczaniu religii. Realizacja celu badawczego wymagała zastosowania odpowiednich metod: krytycznej analizy wybranych materiałów do nauczania religii w kontekście źródeł teologicznych oraz literatury przedmiotu; metody syntezy, która umożliwiła zebranie rozproszonych treści na temat wychowania chrześcijańskiego oraz metody pastoralnej, która pozwoliła na wyprowadzenie podstawowych wniosków pastoralno-katechetycznych.
Nauczanie religii rzymskokatolickiej w polskiej szkole w świetle artykułów prasowych „Gazety Wyborczej” z lat 1990-2019
Wójcik, Mateusz; Panuś, Tadeusz; Tomasik, Piotr; Draguła, Andrzej
W sierpniu 1990 roku rozstrzygnęła się sprawa powrotu katechezy do szkół po kilkudziesięciu latach jej nieobecności. Już ponad trzydzieści lat istnieje możliwość nauczania religii w polskiej szkole, z której korzysta nie tylko Kościół Rzymskokatolicki, ale także dwadzieścia trzy inne Kościoły i związki religijne, zarejestrowane w Polsce. Przez blisko trzydzieści lat w debacie o nauczaniu religii w szkole media koncentrowały się przede wszystkim na katechezie szkolnej prowadzonej przez Kościół Katolicki. Zagadnieniu temu liberalna prasa polska poświęciła w tym okresie tysiące artykułów. Publikacje te miały na celu przekonać czytelników o tym, że tylko Kościół Rzymskokatolicki korzysta z nauczania religii w szkole, dowodziły, że katecheza szkolna to stracony czas, że to przejaw pazerności Kościoła, który koszty swej działalności przerzuca na państwo. Artykuły te, często pisane tendencyjnie, manipulowały faktami i przedstawiały fałszywy obraz rzeczywistości. Praca doktorska pt. Nauczanie religii rzymskokatolickiej w polskiej szkole w świetle artykułów prasowych „Gazety Wyborczej” z lat 1990–2019 ma na celu ukazanie medialnego dyskursu obecnego w artykułach „Gazety Wyborczej” w latach 1990–2019 na temat nauczania religii rzymskokatolickiej w szkole. Problemem badawczym pracy jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Jaki jest obraz nauczania religii w szkole, kreowany w przestrzeni medialnej przez artykuły „Gazety Wyborczej”, publikowane w latach 1990–2019? Głównymi źródłami do napisania pracy jest wyselekcjonowany zbiór 5816 artykułów prasowych „Gazety Wyborczej”, opublikowanych w omawianym przedziale czasowym. Rozprawa ma charakter analityczny. W rozdziale pierwszym zaprezentowano powrót nauczania religii do polskiej szkoły z perspektywy „Gazety Wyborczej”. W kolejnych paragrafach dokonano analizy w ujęciu chronologicznym publikowanych w tym czasie na łamach „GW” tekstów. Opisano pierwsze wysuwane zarzuty i oskarżenia przeciw szkolnej katechezie. Rozdział drugi został poświęcony zagadnieniu klerykalizacji i indoktrynacji, które zgodnie z przekazem artykułów „Gazety Wyborczej”, dokonują się w polskiej publicznej szkole przez nauczanie religii, stanowiąc w ten sposób elementy państwa wyznaniowego. Kolejne paragrafy poruszają kwestie korelacji rekolekcji wielkopostnych, katechezy szkolnej i obecności krzyża w szkolnej rzeczywistości z zarzutami indoktrynacji i klerykalizacji, mającej dokonywać się w szkole. Rozdział trzeci dotyczy problematyki „świeckiej szkoły” i jej postulatów oraz wielokrotnie podnoszonej na łamach „Gazety Wyborczej” tzw. „neutralności światopoglądowej” szkoły. Podejmowane rozważania skupiały się wokół wykazania tych części życia szkolnego, które w świetle publikowanych przez „GW” tekstów sprzeciwiają się „świeckości szkoły” i które to należałoby wyeliminować z obrazu szkoły publicznej. Wnioski, jakie wynikają po prezentacji i analizie zebranych artykułów, zawiera rozdział czwarty. Zaprezentowano w nim również ogólną charakterystykę wszystkich zgromadzonych artykułów dotyczących nauczania religii rzymskokatolickiej w szkole, opublikowanych w latach 1990–2019 przez „Gazetę Wyborczą”. Rozdział zakończono apologią katechezy w szkole.
Duchowość katechety świeckiego na podstawie czasopisma „Katecheta”
Gładkowska, Anna; Zyzak, Wojciech; Kiciński, Jacek; Piasecki, Piotr
Niniejsza rozprawa doktorska zatytułowana Duchowość katechety świeckiego na podstawie czasopisma „Katecheta” ma na celu wypełnienie luki w badaniach dotyczących duchowości świeckiego katechety, analizując pod wybranym kątem szczególne źródło, którym jest czasopismo „Katecheta”.
Sylwetka duchowa Sługi Bożego bpa Stanisława Smoleńskiego jako teologa duchowości i duszpasterza
Biernat, Jerzy; Machniak, Jan; Wejman, Henryk ; Chmielewski, Marek
W dniu 8 sierpnia 2006 roku w opinii świętości odszedł do wieczności ks. bp Stanisław Smoleński. Był on wybitną postacią Kościoła Krakowskiego. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę myśli natchnionych Bożym światłem wraz z gruntowną wiedzą teologiczną, które zostały zawarte w jego publikacjach, artykułach i konferencjach skierowanych zarówno do osób konsekrowanych, jak i do ludzi świeckich. Celem pracy było przedstawienie sylwetki duchowej bpa Smoleńskiego jako teologa-praktyka duchowości. Dlatego dokonałem takiego wyboru źródeł, w których przedstawiał on swoją wiedzę, popartą własnym doświadczeniem na użytek praktyczny. Czynił to głównie podczas konferencji dla zakonów żeńskich. Nie sposób było dotrzeć do wszystkich jego kazań, konferencji oraz wystąpień, gdyż nie zostały one wszystkie utrwalone w formie pisemnej. Oczywiście, istnieje potrzeba jeszcze bardziej rozległych i gruntownych badań. Moja praca jest tylko fragmentem potrzebnej całości.
Znaczenie postu dla rozwoju życia chrześcijańskiego w kontekście współczesnych uwarunkowań społeczno – kulturowych
Chrapusta, Adam; Kalniuk, Jan; Reroń, Tadeusz; Zadykowicz, Tadeusz
Rozprawa podejmuje, na nowo, odkrycie wartości postu i właściwe jego rozumienie w znaczeniu biblijnym, w kontekście rozwoju życia chrześcijańskiego. Post, jako jedna z praktyk pokutnych, jest współcześnie odrzucany ze względu na wyrzeczenia, jakie są z nim związane. Post i asceza są obecnie niewłaściwie rozumiane. Przecież człowiek, podejmując różnego rodzaju diety, poprzez osobiste samozaparcie wskazuje, że jest zdolny do poświęceń i ascezy. Współcześnie, zestawienie postu z ascezą wiąże się z ich pejoratywnym znaczeniem. Tak pojmowany post zniechęca ludzi do jego praktykowania. W niniejszej pracy zostanie poruszony temat przywrócenia znaczenia postu w jego biblijnym rozumieniu oraz powrót do kultury postnej w pozytywnym aspekcie kształtowania i rozwoju chrześcijańskiego życia. Analizie poddane będą przejawy i przyczyny kryzysu praktyki postnej. Część teoretyczną rozważań zakończy pilotażowa ankieta w środowisku katolickim. Badaniu poddana będzie analiza współczesnej świadomości praktyki postnej w kontekście Konstytucji Paenitemini Pawła VI. Zamiarem ankiety, związanej stricte z zagadaniem postu i poszczenia, będzie również sondaż: czym jest i jakie ma znaczenie post dla konkretnych grup wiekowych.
Świętość chrześcijanina w nauczaniu Księdza Biskupa Stefana Bareły
Sękiewicz, Andrzej; Kluz, Marek; Glombik, Konrad; Pryba, Andrzej; Zając, Marian
W dysertacji został podjęty temat świętości chrześcijanina w nauczaniu trzeciego ordynariusza częstochowskiego księdza biskupa Stefana Bareły. Składa się ona z trzech rozdziałów. W pierwszym został poddany analizie wymiar świętości Boga w Trójcy Jedynego oraz człowieka będącego podmiotem całego procesu uświęcenia. Rozdział drugi został poświęcony zagadnieniu istoty świętości oraz powołaniu do niej w życiu kapłańskim, konsekrowanym oraz małżeńskim i rodzinnym. Omówiona została rola cnót Boskich, stanowiących istotę świętości ze szczególnym uwzględnieniem miłości, będącą główną drogą do osiągnięcia świętości stanowiącą umiłowanie Boga. Podkreślone zostało znaczenie daru łaski Bożej, a także Kościoła oraz wzorów w osobach Jezusa Chrystusa i Jego Matki. Trzeci rozdział pracy został poświęcony omówieniu źródeł ze szczególnym podkreśleniem znaczenia sakramentu Eucharystii oraz innych środków niezbędnych do rozwoju świętości. Literaturę źródłową pracy stanowią orędzia, przemówienia, homilie, kazania, listy oraz artykuły naukowe biskupa Stefana Bareły, jak również maszynopisy oraz nieznane dotychczas rękopisy. Wykorzystano również dokumenty Urzędu Nauczycielskiego Kościoła i nauczania papieży oraz współczesną literaturę teologiczną. W niniejszej dysertacji wykorzystana została metoda analityczno-syntetyczna i po części metoda porównawcza oraz opisowa, których przyjęcie przysłużyło się do osiągnięcia zamierzonego celu.
Bóg ukryty: paradoks symbolu jako nośnika wyobraźni religijnej
Mazur, Łukasz; Tarnowski, Karol; Bielik-Robson, Agata; Mech, Krzysztof
W pracy przedstawiono zagadnienie symbolu, wyobraźni religijnej oraz związanego z myśleniem o nich paradoksu. Badania przeprowadzano w oparciu o prace myślicieli religijnych i artystów takich jak: William Blake, Ernst Jünger, Hakim Bey, Northrop Frye, Henry Corbin. Kontrast i tło dla rozważań powyższych twórców stanowi myśl filozoficzna, która wywoływała i starała się ogarnąć swoim spojrzeniem kryzys miejsca i roli religii na przełomie XX i XXI wieku. Celem pracy było szczegółowe zreferowanie zagadnienia symbolu i wyobraźni religijnej jako zapoznanych „narzędzi” zarówno interpretacyjnych, jak i samego percypowania rzeczywistości. Zgodnie z duchem religijnych obrazoburców szukających nowego, niezapośredniczonego przez instytucje i autorytety dostępu do dziedzictwa kultury i właściwych jej, tradycyjnych wyobrażeń: wzorców, wartości i norm, praca miała na celu naświetlenie istniejącej wciąż (w założeniu) przestrzeni, w ramach której realizować może się religia pojmowana jako paradoksalny, symboliczny związek immanencji z transcendencja. Zastosowano metodę hermeneutyczną oraz metodę analityczno-krytyczną – w odniesieniu do zagadnień biblistycznych, religijnej interpretacji sztuki i antropologii kultury.
Koncepcja życia chrześcijańskiego w katechezach katechumenalnych Biskupa Wacława Świerzawskiego
Zakaszewski, Kamil; Sielpin, Adelajda; Araszczuk, Stanisław; Kwiatkowski, Dariusz
Niniejsza dysertacja za swój cel obiera ukazanie zagadnienia inicjacji chrześcijańskiej w twórczości Bpa Wacława Świerzawskiego, a szczegółowo temat chrześcijańskiego życia rozumianego dynamicznie, jako droga z Chrystusem, którą kandydaci zapoczątkowują już w procesie inicjacji katechumenalnej. Po Soborze Watykańskim II, w dobie odradzania się katechumenatu, pojawiają się coraz częściej katechezy zainspirowane mystagogią Ojców Kościoła i wspierające proces dojrzewania w wierze współczesnych katechumenów i neofitów. Studium skoncentrowane jest wokół trzech tomów katechez katechumenalnych wygłoszonych przez pioniera katechumenatu w Polsce, Ks. Biskupa Wacława Świerzawskiego do katechumenów. Katechezy te są również wyrazem jego duszpasterskich zainteresowań oraz liturgicznej duchowości. W swoim wykładzie omawia on obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia rozłożone na poszczególne etapy, które dotyczą rozwoju życia duchowego kandydatów. Autor katechez tłumaczy je w świetle perykop biblijnych, odnosząc się do księgi Obrzędów chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych i do tradycji Kościoła, co ma doprowadzać kandydatów do głębszej relacji z Bogiem, którego spotkają w sakramentach, a tych co im towarzyszą - do bardziej świadomego przeżywania świętej liturgii oraz ożywienia swojej wiary. Dysertacja składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym rozdziale znajduje się charakterystyka twórczości Bp. W. Świerzawskiego od strony inicjacyjnej, potwierdzającej jego osobiste zainteresowania i umiejętności pastoralne, a której poznanie jest niezbędne do zrozumienia całości niniejszej pracy. Omówione zostały również same źródła niniejszej rozprawy, czyli katechezy wygłaszane przez autora. Rozdział drugi przedstawia lekturę Słowa Bożego w liturgii katechumenalnej i jej interpretację we wspomnianych katechezach, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu drogi z Chrystusem. W trzecim rozdziale przeanalizowane zostały obrzędy katechumenalne oraz ich interpretacja w katechezach Bp. Świerzawskiego. Ostatni czwarty rozdział pokazuje życie chrześcijańskie po chrzcie jako kontynuację drogi z Chrystusem, zainicjowanej w katechumenacie.
Niewidzialna Ręka Adama Smitha na platformie mediów elektronicznych jako Czwarta Władza
Sztuba, Danuta; Szuba, Tadeusz; Świerczyńska-Głownia, Weronika; Lakomy, Mirosław; Leśniczak, Rafał
Celem rozprawy jest analiza jakie mechanizmy kryją się za koncepcją Czwartej Władzy odkrytej przez Edmunda Burke w 1774 roku, na płaszczyźnie angielskiej demokracji i ówczesnych mediów. Roboczą hipotezą jest, że jest to ten sam mechanizm, który odkrył Adam Smith w 1759 roku i nazwał Niewidzialną Ręką. Najbardziej charakterystyczną cechą tego mechanizmu jest samo-regulacja oraz samo-optymalizacja struktur społecznych, lepiej niż potrafią to zrobić rządy i struktury administracyjne. Mechanizm ten został odkryty na platformie ekonomicznej (wolny rynek) i finansowej.Prace Roberta Nozick’a pokazały, że mechanizm Niewidzialnej Ręki jest czymś dużo bardziej ogólnym niż to, co zauważono na platformie rynkowo-finansowej. Współczesne media elektroniczne (sieć Internet), które mają zasięg globalny, pokazują to co zauważył Robert Nozick. Na tym obszarze (platformie) pieniądz (kiedyś dominujący w opinii Karola Marksa) stracił na znaczeniu na rzecz elementów wartościowych w Internecie.
Doksologie w Apokalipsie Janowej
Kurakh, Roman; Witkowski, Stanisław
Niniejsza praca: Doksologie w Apokalipsie Janowej podejmuje motywy uwielbień Boga i Baranka. Są nimi: dar stworzenia (4,8-11), zbawienia (5,9-14; 1,5b-6; 7,9-12), sprawiedliwość Boża (11,15-19, 16,5-7), oraz ostateczny triumf Boga (12,10-12; 15,1-4; 19,1-8). Wymienione sigla zawierają także najbliższe konteksty, którym również poświęcimy uwagę. Całość opracowania nie opie a się więc na chronologii występowania poszczególnych doksologii, lecz została ujęta tematycznie. Gloryfikacje Boga znajdą swój climax w pokonaniu triady zła: Szatana, Bestii i Wielkiej Nierządnicy oraz zaślubinach oblubienicy ( Kościoła) z Barankiem. Do tego wydarzenia zmierza cała historia zbawienia, będąca pod kontrolą Boga. W dysertacji posługujemy się metodami: egzegetyczno-teologiczną, historyczno krytyczną, retoryczną oraz odwołujemy się do antropologii kulturowej.
Koncepcja Miłości Boga w Pierwszym Liście Świętego Jana
Kulik-Izydorczyk, Izabela; Witkowski, Stanisław; Kubiś, Adam; Nalewaj, Aleksandra
Przedkładana dysertacja przedstawia Janową koncepcję Bożej miłości i stanowi egzegezę fragmentów 1 Listu świętego Jana opierającą się na studium i wyjaśnianiu tekstów mających bezpośrednie odniesienie do Bożej miłości. W pracy wykorzystujemy metodę egzegetyczno-teologiczną, w jej ramach posługujemy się ujęciem kanonicznym, odwołujemy się także do metody historyczno-krytycznej, retorycznej oraz antropologii kulturowej. Analizy dotyczące miłości Boga znajdują swoje źródło w kluczowym stwierdzeniu: Bóg jest miłością (1J 4,8.16). Ukazana w różnych aspektach miłość Boża najwidoczniej objawiła się w soteriologicznym czynie Jezusa. Wcielony Syn Boży stał się dla nas i`lasmo,j - ofiarą przebłagalną, w której aktywnie uczestniczył Ojciec. Ekspiacja za grzechy całego świata potwierdziła miłość Bożą w wymiarze powszechnym. Miłość braterska jest odpowiedzią na dzieło Ojca. Wezwania do wzajemnej miłości, choć brzmią jak imperatyw, okazują się wewnętrza koniecznością, do której wierzący zostali uzdolnieni. doskonała miłość (h` telei,a avga,ph) staje się możliwa dla chrześcijan, jeśli tylko są zjednoczeni z Bogiem poprzez Chrystusa. Miłość braterska zatem ma swój cel: wierzący mają uobecniać Niewidzialnego, którego istotą jest miłość.
Polska rodzina transgraniczna jako środowisko wychowania dziecka w świetle literatury przedmiotu
Waldzińska, Iwona Ewa; Osewska, Elżbieta; Świątkiewicz, Wojciech; Olearczyk, Teresa
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku oraz stopniowe otwarcie rynków pracy poszczególnych krajów umożliwiły Polakom swobodne przemieszczanie się już nie tylko w celach turystycznych, ale także z zamiarem podjęcia pracy i zamieszkania poza granicami kraju. W wyniku rozłączenia rodziny zmianie uległy różne aspekty jej funkcjonowania. Pozytywnym i dość łatwo zauważalnym skutkiem poakcesyjnych migracji zarobkowych jest poprawa sytuacji materialnej. Życie rodziny w rozdzieleniu doprowadziło również do modyfikacji ról w rodzinach a w konsekwencji wpłynęło na środowisko wychowania dzieci. Celem rozprawy jest przedstawienie różnych aspektów poakcesyjnych migracji zarobkowych Polaków: skali problemu oraz jego przyczyn i skutków w wymiarze rodzinnym, specyfiki wychowania w polskich rodzinach transgranicznych z uwzględnieniem przeobrażeń kultury środowiska rodzinnego w odniesieniu do więzi i relacji rodzinnych, komunikacji, struktury opieki nad dzieckiem oraz roli i pozycji rodziców, a także wskazanie obszarów wsparcia rodzin rozłączonych przestrzennie z uwzględnieniem ochrony prawnej oraz wsparcia instytucji lokalnych, edukacyjnych i Kościoła.
Współczesna rodzina kurpiowska i jej funkcja religijna. Studium analityczno-badawcze
Najda, Anna; Osewska, Elżbieta; Rynio, Alina; Kochel, Jan
Nauki socjologiczne ukazują rodzinę jako instytucję, która posiada swoją strukturę i realizuje funkcje zmieniając się pod wpływem zewnętrznych czynników. Celem niniejszej rozprawy jest ukazanie współczesnej rodziny kurpiowskiej mocno osadzonej w kulturze i religijności ludowej Kurpiowszczyzny oraz zbadanie jej funkcji religijnej, ze szczególnym uwzględnieniem globalnego stosunku do wiary, wiedzy religijnej, ideologii religijnej, doświadczenia religijnego, praktyk religijnych, wspólnoty religijnej i moralności religijnej. Aby odpowiedzieć na główne pytanie badawcze dokonano analizy danych pozyskanych w wyniku przeprowadzonych badań własnych jak również krytycznej analizy materiałów źródłowych: dokumentów Kościoła, publikacji naukowych, informacji zawartych na stronach internetowych diecezji łomżyńskiej oraz poszczególnych parafii.
Obraz Jezusa u młodzieży. Studium katechetyczne na podstawie badań maturzystów w archidiecezji krakowskiej
Brzezińska-Lis, Aleksandra; Panuś, Tadeusz; Zając, Marian; Zellma, Anna
Celem pracy jest zbadanie, jaki obraz Jezusa posiadają maturzyści archidiecezji krakowskiej, którzy uczestniczyli w pełnym 12-letnim cyklu kształcenia z zakresu religii. Zasadniczym źródłem informacji była autorska ankieta pt. Mój obraz Jezusa, przeprowadzona wśród 504 maturzystów archidiecezji krakowskiej. Główną motywacją do przeprowadzenia badań, ich analizy i w konsekwencji powstania tej rozprawy, były obserwacje prowadzone w czasie lat pracy z różnymi grupami młodzieży – nauczania lekcji religii w szkole ponadgimnazjalnej. Przede wszystkim jednak – przez lepsze zrozumienie sytuacji swoich uczniów – poszukiwanie rozwiązań na pojawiające się, wciąż narastające problemy w nauczaniu religii i kontakcie uczących z młodzieżą. Jej celem jest ukazanie teorii i praktyki katechezy w archidiecezji krakowskiej, a przez analizę wyników badań własnych sformułowanie wniosków służących m.in. jako materiał do refleksji dla katechetów i wykorzystanie go do korygowania sposobów przekazywania treści religijnych na lekcjach oraz w duszpasterstwie. Rozprawa obejmuje pięć rozdziałów. Pierwszy skupia się na analizie treści podstawowych dla nauczania religii w Polsce w aspekcie osoby Jezusa, a także charakterystyce psychologiczno – socjologicznej współczesnego maturzysty. W drugim rozdziale rozprawy zostały omówione wyniki zastanych badań socjologicznych, które opisują kondycje religijną polskiej młodzieży. Trzeci rozdział ukazuje metodologię badań wykorzystanych w niniejszej pracy. Czwarty poświęcono analizie wyników ankiety. Rozdział piąty zawiera wnioski katechetyczno – duszpasterskie. Praca ma charakter teoretyczno – empiryczny. W dysertacji został zamieszczony aneks w postaci ankiety.
Psalmy Asafa w Psałterzu. Studium porównawcze w zakresie literacko-teologicznym
Górska, Hanna Walentyna; Bogacz, Roman; Witczyk, Hanna; Kuśmirek, Anna
W Księdze Psalmów występuje dwanaście utworów (Ps 50; oraz 73-83) zawierających w określenie לְאסָףָ . Celem badań jest sprawdzenie, czy psalmy te pod względem językowym jak i teologicznym są ze sobą połączone w grupę oraz czy wyróżniają się na tle całej Księgi Psalmów. Ponadto została zwrócona uwaga na kolejność tych psalmów, ze szczególnością na Ps 50, oddzielony od pozostałych psalmów asafowych. Pierwszy rozdział przedstawia bardziej ogólne zagadnienia dotyczące psalmów asafowych takie jak miejsce i czas powstania oraz terminologię występującą w pierwszym wersecie poszczególnych utworów. Drugi rozdział poświęcony został badaniom nad strukturami poszczególnych psalmów asafowych jak również całej grupy jako spójnej struktury. Trzeci rozdział przedstawia badania dotyczące słownictwa oraz form gramatycznych występujących w psalmach asafowych. Natomiast czwarty rozdział przedstawia wybrane zagadnienia teologicznie występujące w obrębie grupy asafowej. Badania zostały oparte na analizie tekstu hebrajskiego oraz polskiego. Do tego celu zostanie zastosowana analiza filologiczno-egzegetyczna oraz elementy metody historycznokrytycznej. Na analizę filologiczno-egzegetyczną składają się analiza: słownictwa, morfologii, syntaksy, struktury, semantyki.
Geneza krytyki Starego Przymierza w Liście do Hebrajczyków
Woźniak, Mariusz; Majewski, Marcin; Bardski, Krzysztof; Wilk, Janusz
Celem niniejszej dysertacji jest przeanalizowanie krytycznej oceny Starego Przymierza w Liście do Hebrajczyków w świetle rzeczywistości Przymierza Chrystusowego, a przede wszystkim ustalenie genezy krytyki Starego Przymierza. Próba odnalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego Autor Listu do Hebrajczyków tak surowo ocenia Stare Przymierze, została poprzedzona prezentacją biblijnej idei Przymierza oraz innymi ocenami zawartymi w tekstach natchnionych. Niniejsza dysertacja składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym rozdziale zaprezentowana została biblijna idea Przymierza między Bogiem a Izraelem. Przeanalizowana została terminologia związana z Przymierzem, następnie został ukazany rozwój idei Przymierza oraz zostały omówione zbawcze dary. Zostały także omówione pomoce instytucjonalne i kultyczne, ułatwiające Izraelowi wytrwanie w zbawczym Przymierzu. Rozdział drugi ukazuje ocenę Starego Przymierza, jaką można znaleźć na kartach Pisma św. Taką ocenę znajdujemy już w nauczaniu proroków w Starym Testamencie. Natomiast ocena Starego Przymierza zawarta w Nowym Testamencie została zaprezentowana na podstawie tekstów Łukasza i Pawła. Rozdział drugi jest tłem do przedstawienia stanowiska Autora Listu do Hebrajczyków. W rozdziale trzecim, ostatnim, została przedstawiona wyjątkowo ostra krytyka Starego Przymierza. Najpierw została ukazana krytyka instytucji starotestamentalnych i argumenty Autora za ustaniem Starego Przymierza, by na tym tle mocniej zaprezentować wyjątkowość Przymierza Chrystusowego.
Pokuta i jej przebieg w ujęciu irlandzkich i brytyjskich ksiąg pokutnych. Studium teologiczne
Szpetkowska, Beata Jadwiga; Baron, Arkadiusz; Szczur, Piotr; Wygralak, Paweł
Rozprawa omawia pokutę i jej przebieg w ujęciu irlandzkich i brytyjskich ksiąg pokutnych wydanych przez Arkadiusza Barona i Henryka Pietrasa w tomie pt. Księgi pokutne, Kraków 2011 z uwzględnieniem wydania Giovanni Andrea DiDonna, Canones poenitentiales, vol. I-II, Kanonika 24, Roma 2017. Niektóre księgi przy wyznaczaniu pokut uwzględniały oprócz grzechów także inne czyny sprzeczne z przepisami Prawa Mojżesza dotyczącymi pokarmów czystych i nieczystych oraz z lokalnymi zwyczajami. Tendencja taka z czasem zupełnie zanikła. Na Wyspach praktyka pokuty publicznej przerodziła się w pokutę prywatną i powtarzalną, z możliwością jej zmiany w oparciu o podane zamienniki pokuty (commutationes). Najczęściej wskazywanymi praktykami pokutnymi były: kilkudniowe lub wieloletnie posty o chlebie i wodzie (praktykowane zupełnie inaczej aniżeli dzisiaj), leżenie krzyżem, udzielanie jałmużny, modlitwa psalmami, uklęknięcia, smaganie ciała, odbycie pielgrzymki oraz wygnanie czasowe lub trwałe za szczególnie ciężkie i gorszące grzechy. System pokut oparty był na zasadzie, że cięższy grzech wymaga większej pokuty. W tym celu opracowano taryfy pokutne. Bazowały one na ściśle określonych w lokalnych prawach świeckich rekompensatach (compensatio), które obowiązywały za każde przewinienie i które zaczęto powszechnie stosować także przy nadawaniu pokut chrześcijańskich. W Irlandii było to prawo brehon, a w Walii, Szkocji i Anglii tzw. prawo were (guild).
Działalność społeczno-polityczna abp. Józefa Teodorowicza w latach 1902–1938
Trybuś, Luiza; Wołczański, Józef; Szymański, Józef; Osadczy, Włodzimierz
W pracy omówiono następujące zagadnienie: działalności społecznej i politycznej arcybiskupa ormiańskiego Józefa Teofila Teodorowicza w latach 1902–1938, w oparciu o źródła rękopiśmienne i drukowane oraz opracowania. Celem pracy było ukazanie zaangażowania ormiańskiego hierarchy w różne aspekty polityki państwowej oraz jego działalności prospołecznej i charytatywnej. Szczególną uwagę zwrócono na wpływ abp. Teodorowicza w formowania się relacji między państwem a Kościołem w odrodzonej Polsce. W rozprawie zwrócono także uwagę na jego poglądy na temat walki Polaków o odzyskanie niepodległości oraz kształtowania się granic II Rzeczpospolitej. Przedstawiona została również aktywność mająca na celu obronę wartości etycznych w życiu publicznym, działalność publicystyczna i kaznodziejska oraz praca narodowo-patriotyczna. Zastosowano metodę analizy i syntezy. Wykorzystano materiały źródłowe – 589 pozycje i 320 pozycji bibliograficznych.
Objawienie ojcostwa Bożego w Ewangelii według św. Mateusza
Pisarska, Małgorzata; Witkowski, Stanisław; Sieroń, Roman; Nalewaj, Aleksandra
Praca porusza zagadnienie ojcostwa Bożego w Ewangelii według św. Mateusza - w pierwszej kolejności ojcostwa względem Jezusa Chrystusa, następnie, wobec przybranych synów. Celem rozprawy jest ukazanie relacji Ojca i Syna, jej implikacji dla wierzących oraz jej wzorcowego dla życia chrześcijańskiego wymiaru. W zgodzie z metodą historyczno-krytyczną zbadano tło historyczno-kulturowe zagadnienia oraz przeprowadzono analizę terminologiczną dla terminu ὁ πατήρ w Nowym Testamencie, aby następnie dokonać egzegetycznego opisu miejsc kluczowych w Mt. Ze względu na jego wagę, wyeksponowano tekst Mt 11, 25-27. W kontekście Mt poruszono także kwestię chrześcijańskiego patrocentryzmu, który nierozerwalnie związany jest z synostwem Chrystusa oraz synostwem wierzących w Niego.

Przeglądaj

Przeglądaj Archiwum Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie wg Data wydania

Wyników na stronę

Opcje sortowania