Nauczanie religii rzymskokatolickiej w polskiej szkole w świetle artykułów prasowych „Gazety Wyborczej” z lat 1990-2019
Ładowanie...
Data
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN czasopisma
Tytuł tomu
Wydawca
Abstrakt
W sierpniu 1990 roku rozstrzygnęła się sprawa powrotu katechezy do szkół po kilkudziesięciu latach jej nieobecności. Już ponad trzydzieści lat istnieje możliwość nauczania religii w polskiej szkole, z której korzysta nie tylko Kościół Rzymskokatolicki, ale także dwadzieścia trzy inne Kościoły i związki religijne, zarejestrowane w Polsce. Przez blisko trzydzieści lat w debacie o nauczaniu religii w szkole media koncentrowały się przede wszystkim na katechezie szkolnej prowadzonej przez Kościół Katolicki. Zagadnieniu temu liberalna prasa polska poświęciła w tym okresie tysiące artykułów. Publikacje te miały na celu przekonać czytelników o tym, że tylko Kościół Rzymskokatolicki korzysta z nauczania religii w szkole, dowodziły, że katecheza szkolna to stracony czas, że to przejaw pazerności Kościoła, który koszty swej działalności przerzuca na państwo. Artykuły te, często pisane tendencyjnie, manipulowały faktami i przedstawiały fałszywy obraz rzeczywistości.
Praca doktorska pt. Nauczanie religii rzymskokatolickiej w polskiej szkole w świetle artykułów prasowych „Gazety Wyborczej” z lat 1990–2019 ma na celu ukazanie medialnego dyskursu obecnego w artykułach „Gazety Wyborczej” w latach 1990–2019 na temat nauczania religii rzymskokatolickiej w szkole. Problemem badawczym pracy jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Jaki jest obraz nauczania religii w szkole, kreowany w przestrzeni medialnej przez artykuły „Gazety Wyborczej”, publikowane w latach 1990–2019? Głównymi źródłami do napisania pracy jest wyselekcjonowany zbiór 5816 artykułów prasowych „Gazety Wyborczej”, opublikowanych w omawianym przedziale czasowym. Rozprawa ma charakter analityczny.
W rozdziale pierwszym zaprezentowano powrót nauczania religii do polskiej szkoły z perspektywy „Gazety Wyborczej”. W kolejnych paragrafach dokonano analizy w ujęciu chronologicznym publikowanych w tym czasie na łamach „GW” tekstów. Opisano pierwsze wysuwane zarzuty i oskarżenia przeciw szkolnej katechezie.
Rozdział drugi został poświęcony zagadnieniu klerykalizacji i indoktrynacji, które zgodnie z przekazem artykułów „Gazety Wyborczej”, dokonują się w polskiej publicznej szkole przez nauczanie religii, stanowiąc w ten sposób elementy państwa wyznaniowego. Kolejne paragrafy poruszają kwestie korelacji rekolekcji wielkopostnych, katechezy szkolnej i obecności krzyża w szkolnej rzeczywistości z zarzutami indoktrynacji i klerykalizacji, mającej dokonywać się w szkole.
Rozdział trzeci dotyczy problematyki „świeckiej szkoły” i jej postulatów oraz wielokrotnie podnoszonej na łamach „Gazety Wyborczej” tzw. „neutralności światopoglądowej” szkoły. Podejmowane rozważania skupiały się wokół wykazania tych części życia szkolnego, które w świetle publikowanych przez „GW” tekstów sprzeciwiają się „świeckości szkoły” i które to należałoby wyeliminować z obrazu szkoły publicznej.
Wnioski, jakie wynikają po prezentacji i analizie zebranych artykułów, zawiera rozdział czwarty. Zaprezentowano w nim również ogólną charakterystykę wszystkich zgromadzonych artykułów dotyczących nauczania religii rzymskokatolickiej w szkole, opublikowanych w latach 1990–2019 przez „Gazetę Wyborczą”. Rozdział zakończono apologią katechezy w szkole.
Opis
Praca doktorska napisana na seminarium z katechetyki pod kierunkiem ks. prof. dra hab. Tadeusza Panusia.
Pracę recenzowali: ks. prof. dr hab. Piotr Tomasik, ks. dr hab. Andrzej Draguła, prof. USZ