Solidarność społeczna w ujęciu Ksiąg pokutnych
| dc.contributor.author | Szpetkowska, Beata Jadwiga | |
| dc.date.accessioned | 2023-08-28T06:26:49Z | |
| dc.date.available | 2023-08-28T06:26:49Z | |
| dc.date.issued | 2021 | |
| dc.description.abstract | Artykuł omawia aspekty solidarności społecznej w ujęciu Ksiąg pokutnych (Libri poenitentiales) uwzględniając podział „na solidarność mechaniczną i organiczną”, dokonany przez Émila Durkheima w jego rozprawie doktorskiej O podziale pracy społecznej (1893). Przykładów solidarności społecznej szukamy w Księgach pokutnych (red. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2011). Wbrew powszechnie panującym opi-niom, że księgi pokutne to sztywne i bezduszne katalogi czy taryfikatory, okazuje się, że propagują one to, co dziś nazywamy solidarnością międzyludzką, co ukazuje je w pozytywnym świetle. Niechęć do ksiąg pokutnych była nawet powodem ich palenia w IX wieku – z racji uznania ich za nowinkarskie formy pokuty. Wpłynęły one jednak pozytywnie i trwale na zmianę praktyk pokutnych w Kościele. Okazu-je się, że księgi pokutne kryją w sobie treści wskazujące na solidarność organiczną, a nie tylko mechaniczną. Wiele zaczerpniętych z nich przykładów ukazuje człowieka podejmującego pokutę za grzechy jako osobę, z którą należy się solidaryzować. Zarówno pokuta publiczna, jak i prywatna nie była sprawą jedynie penitenta, ale zobowiązywała duchownych nakładających pokutę do czynnego w niej udziału. Księgi pokutne proponują także tzw. zamienniki pokuty, które miały pomagać wspólnocie w pogłębianiu więzi, jednak w praktyce łatwo dochodziło do nadużyć. Księgi pokutne stawiały wysokie standardy społeczne i religijne, oczekując zarówno od pokutującego grzesznika, jak i od pokrzywdzonego wzajemnego pojednania i zgody. Jak trudne jest pogodzenie się z krzywdzicielem, dobrze ilustruje reakcja ludzi na list biskupów polskich do biskupów niemieckich po II wojnie światowej. | pl |
| dc.identifier.doi | https://doi.org/10.15633/9788374389952.23 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/123456789/154 | |
| dc.language.iso | pl | |
| dc.publisher | Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydawnictwo Naukowe | |
| dc.relation.ispartof | Solidarność. Człowiek w sieci zależności społecznych, red. Jarosław Jagiełło, Karolina Tytko, Kraków 2021, s. 319-340. | |
| dc.rights | Attribution 4.0 International | en |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ | |
| dc.subject | księgi pokutne | |
| dc.subject | solidarność społeczna | |
| dc.subject | Émile Durkheim | |
| dc.subject | prawo pokutne | |
| dc.subject | przebaczenie | |
| dc.subject | zadośćuczynienie | |
| dc.subject | pojednanie | |
| dc.subject | zgoda | |
| dc.title | Solidarność społeczna w ujęciu Ksiąg pokutnych | |
| dc.type | bookPart |