Elementy solipsyzmu w myśli Augustyna z Hippony
Ładowanie...
Data
2020
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN czasopisma
Tytuł tomu
Wydawca
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydawnictwo Naukowe
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest próba wskazania korzeni solipsyzmu w myśli Augustyna z Hippony. Autor nie traktuje tym samym o solipsyzmie w jego dojrzałej, nowożytnej wersji, lecz stara się uchwycić te elementy filo‑zofii biskupa z Hippony, które stanowiły inspirację dla późniejszych myślicieli, w szczególności zaś Kartezjusza. Źródeł solipsyzmu należy szukać w augu‑styńskiej teorii poznania, w której na pierwsze miejsce wysuwa się podmiot poznający. Dzięki rozwiniętej przez Augustyna metodzie uprawiania filozofii z perspektywy pierwszej osoby z całą ostrością zostaje postawione pytanie o uwarunkowania naszego poznania . Teoria poznania znajduje swoje bezpo‑średnie przełożenie na koncepcję czasu jako rzeczywistości mentalnej, którą Augustyn określa mianem „rozciągłości duszy”. W toku wywodu autor zwraca szczególną uwagę na wzajemną zależność epistemologii i ontologii, która to kwestia staje się główną osią rozważań, ogniskującą poruszane wątki.
This paper aims to indicate the roots of solipsism in the thought of Augu‑stine of Hippo . The author thus does not deal with solipsism in its mature modern version, but tries to capture those elements of the philosophy of the bishop of Hippo, which were an inspiration for later thinkers, especial‑ly Descartes . The sources of solipsism are to be found in the Augustinian theory of knowledge, where one’s mind comes first. Thanks to Augustine’s method of practicing philosophy from the first -person perspective, the qu‑estion of the determinants of our cognition is posed with all distinctiveness . The theory of cognition finds its direct transmission into the concept of time as a mental reality, which Augustine calls “the extension of the soul”. In the course of the argument, the author pays special attention to the mutual dependence of epistemology and ontology, which issue becomes the main axis of considerations, focusing the discussed threads.
This paper aims to indicate the roots of solipsism in the thought of Augu‑stine of Hippo . The author thus does not deal with solipsism in its mature modern version, but tries to capture those elements of the philosophy of the bishop of Hippo, which were an inspiration for later thinkers, especial‑ly Descartes . The sources of solipsism are to be found in the Augustinian theory of knowledge, where one’s mind comes first. Thanks to Augustine’s method of practicing philosophy from the first -person perspective, the qu‑estion of the determinants of our cognition is posed with all distinctiveness . The theory of cognition finds its direct transmission into the concept of time as a mental reality, which Augustine calls “the extension of the soul”. In the course of the argument, the author pays special attention to the mutual dependence of epistemology and ontology, which issue becomes the main axis of considerations, focusing the discussed threads.
Opis
Słowa kluczowe
Augustyn z Hippony, Kartezjusz, teoria poznania, prawdy pierwszooso‑bowe, koncepcja czasu, rozciągłość duszy