Od epistemologii do doksologii. Wybrane aspekty filozofii nauki ks. abp prof. J. Życińskiego

dc.affiliationUniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydział Filozofizny
dc.contributor.advisorMączka, Janusz
dc.contributor.authorWierbilis, Bartłomiej
dc.date.accessioned2016-10-21T11:13:23Z
dc.date.available2016-10-21T11:13:23Z
dc.date.issued2016
dc.description.abstractW pracy przedstawiono wybrane problemy, jakie składają się na naukowy program ks. abp. prof. Józefa Życińskiego. Zaprezentowane zostały niektóre punkty dzieła biskupa poprzez ukazanie ich związku, zarówno z filozofią nauki, jak również ideą, która głosi, iż struktura współczesnej rewolucji metanaukowej zdaje się oscylować od arystotelesowskiej (pewnej i koniecznej) episteme, w kierunku platońskiej (probabilistycznej) doksa. Szczegółowo pokazano, w jaki sposób na drodze oryginalnej i twórczej polemiki z neopozytywizmem, Życiński konstruował poszczególne punkty, które składają się na jego naukowe dzieło. Zaprezentowane analizy (na przekór neopozytywistycznemu rygoryzmowi), wykazały konieczność zachowania semantycznej, oraz pragmatycznej struktury opisu języka. Między innymi, w oparciu o słynną pracę Tarskiego, zatytułowaną: „Koncepcja Prawdy w Językach Nauk Dedukcyjnych”, dowiodły one również, iż Życiński, obok zachowania rangi klasycznej koncepcji filozofii i metafizyki, zmierzał zarazem ku odrodzeniu znaczenia klasycznej koncepcji prawdy. Przedstawiona analiza dowiodła, iż budując swą myśl, w charakterze polemiki wobec epistmetycznych założeń „Koła Wiedeńskiego” i neopozytywizmu, jednocześnie doceniał on wpływ dobrej polskiej tradycji filozoficznej, jaką była lwowska – warszawska szkoła filozoficzna. Następne analizy, przeprowadzone na podstawie zbadania pewnych wybranych, pośrednich pomiędzy neopozytywistycznym naturalizmem, a teistycznym fundacjonizmem - przykładach, przesądziły o znaczeniu pierwotnego ontologicznego wymiaru pewnych cech języka wiary. Dowiodły one również niskiej skuteczności, a zarazem wręcz surrealistyczności, jaka nieodparcie zdaje się towarzyszyć fundacjonistycznej ekstrapolacji pewnych zarówno neopozytywistycznych, jak i falsyfikacjonistycznych, rozwiązań. Z kolei, efekty analiz niektórych metalogicznych twierdzeń, (Tarskiego o Prawdzie, twierdzenia Gӧdla o niezupełności, i twierdzenia Lӧvenheima – Skolema) wbrew pewnym neopozytywistycznym (epistemetycznym) postulatom, wykazały ontologiczną możliwość istnienia poetyckiego i estetycznego aspektu rzeczywistości i wtórną wobec niej, językową szansę dokonania jej opisu za pośrednictwem liberalnych środków stylistycznych (takich jak : mit, dramat czy parabola). Analiza ostatniego z tych twierdzeń, pozwoliła też na szczegółowe zrekonstruowanie schematu powstania i funkcjonowania projektu analitycznej ontologii biskupa. Projekt analitycznej ontologii, wraz z ideą odrodzenia metafizyki, są kolejnym punktem naukowego dzieła Życińskiego. Wyniki uzyskane w III rozdziale pracy, poświęconemu funkcjonowaniu rozmaitych odmian racjonalności na gruncie naukowego dzieła biskupa, skoncentrowane przede wszystkim na podkreśleniu znaczenia racjonalności poznawczej, wraz z typową dla niej problematyką sporu pomiędzy realizmem i idealizmem (czy instrumentalizmem) wykazały, iż zaakceptowany przez Życińskiego realizm umiarkowany (szczególnie zaś zaproponowany przez Niego realizm konstruktywny), de facto zostały wykształcone na drodze konfrontacji z szeregiem rozwiązań (czasem również przedzałożeń) akcentujących w gruncie rzeczy znaczenie antyrealistycznej podmiotowości czy subiektywizmu. W celu zaprezentowania problematyki poruszanej w niniejszej pracy, czyli przedstawieniu niektórych punktów naukowego dzieła J. Życińskiego, posłużono się metodą krytycznej analizy jego wybranych pism.
dc.format.extent139
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/123456789/789
dc.language.isopl
dc.seminarFilozofia przyrody
dc.subjectK. R. Popper
dc.subjectM. Heller
dc.subjectP. K. Feyerabend
dc.subjectH. DeLong
dc.subjectK. Gӧdel
dc.subjectA. Tarski
dc.subjectT. Skolem
dc.subjectL. Lӧvenheim
dc.subjectP. Bridgman
dc.subjectH. Putnam
dc.subjectmetanuaka
dc.subjecttwierdzenia limitacyjne
dc.subjectekstrapolacja
dc.subjectrealizm konstruktywny
dc.subjectanalityczna ontologia
dc.subjectlogistyka
dc.subjectprzedzałożenia
dc.titleOd epistemologii do doksologii. Wybrane aspekty filozofii nauki ks. abp prof. J. Życińskiego
dc.typedoctoral Thesis
Pliki
Oryginalne pliki
Teraz wyświetlane 1 - 1 z 1
Ładowanie...
Miniatura
Nazwa:
wierbilis_od_epistemologii_do_doksalogii.pdf
Rozmiar:
931.83 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Opis: