Zbiory w Repozytorium
Przeszukaj kolekcje
Najnowsze publikacje
Pozycja
Anthropomorphization as a methodof working with indirect data
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2025) Frydrychowski, Bartosz
W etologii antropomorfizacja, rozumiana jako przypisywanie zwierzętom cech uważanych za specyficznie ludzkie, jest często krytykowana jako niezgodna z naukowymi standardami. Jednak przyjmując inną perspektywę, podejście to polega na poszukiwaniu analogii między gatunkami, co znajduje swoje odpowiedniki w paleobiologii, w metodach nawiasu filogenetycznego oraz poszukiwaniu analogii wśród współczesnych gatunków. Obie dyscypliny opierają się na danych pośrednich, choć przyczyny tego ograniczenia są różne. Niniejszy artykuł porównuje wybrane metody paleobiologiczne z antropomorfizacją, argumentując, że ta ostatnia powinna być zaakceptowana i używana jako jedna z metod w badaniach nad zwierzęcym zachowaniem i umysłem.
Pozycja
Problematyka egzystencjalna w ujęciu wybranych przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2025) Trombik, Kamil
Przedstawiciele szkoły lwowsko-warszawskiej znani są z osiągnieć na gruncie logiki, metodologii nauk czy teorii poznania. Godny odnotowania jest fakt, że uczniowie i następcy Kazimierza Twardowskiego zajmowali się również problematyką specyficzną dla innych działów filozofii. Niektórzy podejmowali w swoich pracach refleksję nad egzystencjalnymi problemami człowieka (m.in. zagadnienie sensu życia, problem cierpienia, stosunek do przemijania i śmierci). Przedmiotem artykułu jest problematyka egzystencjalna w ujęciu wybranych reprezentantów szkoły lwowsko-warszawskiej, takich jak Władysław Tatarkiewicz, Tadeusz Kotarbiński, Władysław Witwicki, Tadeusz Czeżowski czy Józef Maria Bocheński. W tekście postaram się wskazać kluczowe cechy filozofii egzystencjalnej w szkole lwowsko-warszawskiej oraz umiejscowić poglądy przedstawicieli szkoły na tle innych tradycji filozoficznych.
Pozycja
Wprowadzenie do myśli Louisa-Bertranda Geigera OP. Uwagi biograficzne, filozofia i jej recepcja w Polsce
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2025) Radziechowski, Dariusz
Artykuł wprowadza w myśl filozoficzną Louisa-Bertranda Geigera OP (1906–1983). Przedstawia zarys biografii francuskiego dominikanina, ukazując w układzie chronologicznym najważniejsze podejmowane przez niego prace badawczo-dydaktyczne na uniwersytetach we Francji, Kanadzie i Szwajcarii. Następnie pokazuje sposób, w jaki Geiger łączył historyczne badania tomistyczne z otwarciem na problemy i metody filozofii współczesnej, zwłaszcza fenomenologii, co stanowi specyficzny rys jego myśli. Podejmuje nadto próbę zarysowania polskiej recepcji myśli Geigera, zwłaszcza w lubelskim tomizmie egzystencjalnym, a także wskazuje na analogię między filozofiami Louisa-Bertranda Geigera i Karola Wojtyły.
Pozycja
Fotograficzny słownik wizualnej działalności człowieka
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydawnictwo Naukowe, 2025) Puchała, Seweryn
Fotograficzny słownik wizualnej działalności człowieka to autorski projekt Seweryna Puchały łączący metodykę leksykograficzną z dokumentacją fotograficzną. Słownik składa się z trzydziestu haseł ogólnych, które reprezentują kluczowe aspekty wizualnej aktywności człowieka, zilustrowanych blisko 1900 autorskimi fotografiami wykonanymi przez autora w latach 2005–2020 w różnych krajach. Słownik nie jest klasycznym leksykonem, lecz próbą wizualnego uchwycenia sposobów, w jakie człowiek organizuje i doświadcza otoczenia poprzez przedmioty, przestrzenie i symbole. Każde hasło poprzedzone jest definicją zaczerpniętą z Wielkiego Słownika Języka Polskiego PWN, a następnie uzupełnione serią fotografii ukazujących kontekst kulturowy i przestrzenny danego pojęcia. Projekt odwołuje się do teorii kultury wizualnej Nicolasa Mirzoeffa i Johna Bergera, podkreślając znaczenie kontekstu oraz procesu uczenia się widzenia. Układ słownika jest dynamiczny, a fotografie zestawione w sposób podkreślający zarówno różnorodność doświadczeń wizualnych, jak i specyfikę każdego hasła. Słownik stanowi propozycję dla projektantów, fotografów i badaczy zainteresowanych relacją między językiem, obrazem a codziennością.
Pozycja
Orientalium ecclesiarum. Sobór Watykański II o Kościołach katolickich wschodnich
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydawnictwo «scriptum»,, 2025) Gilski, Marek; Wąsek, Damian; Błaza, Marek
Orientalium Ecclesiarum. Sobor Watykański II o Kościołach katolickich wschodnich to czwarta książka z serii monografii poświęconych dokumentom Soboru Watykańskiego II. Cała seria ma na celu przedstawienie Soboru z perspektywy przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Opisuje aspekt historyczny dokumentów, ich soborową genezę, specyfikę językową, najważniejsze idee teologiczne, ich recepcję i wymiar duszpasterski oraz pojawiające się w tych przestrzeniach inspiracje na przyszłość. Książka poświęcona jest Kościołom katolickim wschodnim. Składa się z pięciu rozdziałów i dwóch dodatków. Pierwsza część zawiera krótki przegląd Kościołów katolickich wschodnich i historię ich przedsoborowych relacji z Kościołem katolickim na Zachodzie. Druga część koncentruje się na dyskusjach soborowych. Przedstawia zarówno propozycje przesłane na Sobór przez biskupów, przełożonych zakonnych, uniwersytety i kongregacje Kurii Rzymskiej, jak i prace nad dokumentem w komisjach, jego schematy i opinie wyrażone w auli soborowej. Analiza językowa kluczowych terminów łacińskich w Orientalium Ecclesiarum ujawnia pojęcia specyficzne dla Dekretu. Czwarta część to szczegółowe i systematyczne omówienie idei teologicznych obecnych w soborowym dokumencie oraz próba oceny tych idei. Ostatnia część monografii poświęcona jest recepcji i perspektywom wynikającym z wcześniejszych analiz. W aneksach zaprezentowano spojrzenie na tytułową problematykę z perspektywy przedstawicieli Kościoła grekokatolickiego.