Zbiory w Repozytorium
Przeszukaj kolekcje
Najnowsze publikacje
Pozycja
Protection of the Life of Conceived Children in the Pastoral Activities of the Jasna Gora
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024) Filipiuk, Łukasz
W obliczu narastającego zagrożenia poczętego życia ludzkiego, które we współczesnym świecie jest rzeczywistością powszechną i nasilającym problemem, należy podejmować jak najodpowiedniejsze działania zmierzające do zatrzymania procederu unicestwiania życia dzieci poczętych. Niniejszy artykuł jest próbą wskazania form zaangażowania, jakie obrońcy życia mogą podjąć dla ratowania dzieci nienarodzonych zarówno w wymiarze duchowym, jak i poprzez aktywność społeczną oraz pastoralną. Mając na uwadze powagę omawianego zagadnienia oraz świadomość roli, jaką Jasna Góra od stuleci odgrywa w dziejach Polski, autor ukazuje niebagatelne znaczenie tego miejsca w propagowaniu kultury pro-life. Spośród wielu inicjatyw podejmowanych w Sanktuarium Narodu, na szczególną uwagę zasługuje funkcjonujący od ponad dwudziestu lat Centralny Ośrodek Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego, który nie tylko stanowi realizację złożonych przed laty Jasnogórskich Ślubów Narodu, ale także wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rzeszy pielgrzymów przybywających każdego roku do Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej.
Pozycja
Dylemat moralny w sytuacji ekstremalnej. Analiza decyzji bł. Józefa i Wiktorii Ulmów o udzieleniu schronienia Żydom w czasie II wojny światowej
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024) Picur, Tomasz
W ostatnim czasie szczególnie ważnym wydarzeniem dla Kościoła i ojczyzny była beatyfikacja Józefa i Wiktorii Ulmów wraz z ich siedmiorgiem dzieci. Błogosławieni małżonkowie, motywowani wiarą i ewangelicznym ideałem miłości bliźniego, w czasie II wojny światowej przyjęli pod swój dach ośmioro Żydów i przez niemal półtora roku udzielali im schronienia, świadomi istniejącego ryzyka i możliwych konsekwencji. Po ujawnieniu tego faktu, z rozkazu niemieckich władz okupacyjnych, 24 marca 1944 roku zostali rozstrzelani wraz z dziećmi oraz ukrywanymi Żydami. Choć postawa Józefa i Wiktorii Ulmów powszechnie uznawana jest za heroiczną i godną najwyższego podziwu, a jej słuszność Kościół potwierdził aktem beatyfikacji, pojawiają się również głosy krytyczne. Niektórzy oceniają ich postępowanie za przejaw nieodpowiedzialności i narażania własnej rodziny na niepotrzebne niebezpieczeństwo. Niniejszy artykuł przedstawia analizę decyzji bł. Józefa i Wiktorii Ulmów z perspektywy teologicznomoralnej w celu wyjaśnienia pojawiających się kontrowersji. Istotny problem — „chronić rodzinę czy ratować obcych?” — nie jest tu ujmowany w kategoriach konfliktu między moralnym obowiązkiem a działaniem fakultatywnym. Rozważania koncentrują się na dylemacie pomiędzy dwoma obowiązkami, gdyż głęboko zinterioryzowany ewangeliczny ideał miłości bliźniego Ulmowie uznali za swój moralny obowiązek. Niniejsza refleksja uzasadnia ich wysiłek zmierzający do realizacji dwóch wymagań moralnych — trudnych, ale możliwych do pogodzenia i spełnienia. Podjęcie tego wyzwania jest dowodem wielkości ich człowieczeństwa i heroizmu wiary.
Pozycja
Ogłaszanie Paschy (Wielkiego Postu) w uroczystość Objawienia Pańskiego w rycie hiszpańsko-mozarabskim
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024) Porosło, Krzysztof
Niniejszy artykuł został poświęcony obrzędowi ogłaszania daty Paschy w uroczystość Objawienia Pańskiego w liturgii hiszpańsko-mozarabskiej. Temat został zaprezentowany w trzech punktach. Pierwszy dotyczy korzeni Epifanii w liturgii hiszpańskiej. Drugi punkt został poświęcony historii obrzędu ogłaszania Paschy w celebracjach liturgicznych. Trzeci punkt, który stanowi serce tego opracowania, przedstawia i analizuje teologicznie trzy formuły ogłaszania Paschy w liturgii hiszpańskiej, które zachowały się w średniowiecznych manuskryptach. Na podstawie analizy tych formularzy widać, że liturgia hiszpańska od starożytności pielęgnuje zwyczaj ogłaszania Paschy w dniu Objawienia (w pewnym okresie, w niektórych diecezjach, również w święto Bożego Narodzenia), w ten sposób przygotowując wiernych do celebracji świąt paschalnych. Formuła hiszpańska ogłasza tak naprawdę początek Wielkiego Postu (nie samą datę Paschy) oraz koncentruje się na Męce Chrystusa, aby w ten sposób pokazać, że przez Mękę dochodzi się do Zmartwychwstania Pana.
Pozycja
Szaty arcykapłana Eleazara używane w czasie służby w świątyni w przekazie „Listu Arysteasza do Filokratesa” (§ 96–99)
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024) Baran, Grzegorz
„List Arysteasza do Filokratesa” jest jednym z judaistyczno-hellenistycznych apokryfów/pseudoepigrafów Starego Testamentu z II wieku przed Chr. Autor Listu, przedstawiający się jako Arysteasz, relacjonuje swoją podróż do Jerozolimy, którą miał odbyć na rozkaz króla Ptolemeusza II Filadelfa (316–246 przed Chr.) w ramach misji dyplomatycznej. Celem tej misji było przekazanie arcykapłanowi Eleazarowi prośby króla dotyczącej wysłania odpowiednich ekspertów do Aleksandrii, którzy mieli dokonać przekładu Prawa Mojżeszowego na język grecki. Podczas wizyty — według autora Listu — miał okazję zobaczyć arcykapłana Eleazara sprawującego liturgię, ubranego w szaty arcykapłana, które wywarły ogromne wrażenie na tych, którzy go widzieli (por. § 96). Celem artykułu jest ukazanie zachwytu autora Listu oraz ogólnego spojrzenia na szaty arcykapłana Eleazara. Opis w § 96–99 stanowi cenne źródło do badań nad szatami arcykapłańskimi. Aby lepiej zrozumieć ich prezentację w Liście, przywołano źródła biblijne i pozabiblijne. Niewątpliwie, próba przedstawienia szat arcykapłańskich na podstawie relacji zawartej w Liście może stanowić inspirację do dalszych, szczegółowych badań nad poszczególnymi elementami liturgicznych szat arcykapłana.
Pozycja
Śmierć Jezusa w narracji Łukaszowej i w przekazie Talmudu babilońskiego. Ujęcie krytyczno-teologiczne
(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydawnictwo Naukowe, 2025) Sambora, Dariusz
Celem pracy jest analiza przekazu o męce i śmierci Jezusa w wersji św. Łukasza i porównanie go z fragmentami Talmudu babilońskiego (Sanh 43a). Szczególna uwaga została zwrócona zarówno na przekaz ewangeliczny, jak i na teksty talmudyczne dotyczące Jezusa. Głównym problemem pracy jest odpowiedź na pytanie, na ile powstałe w późniejszym okresie teksty rabiniczne mogą w jakikolwiek sposób, przez ukazanie ich podobieństw i różnic z opisami męki i śmierci Jezusa, pomoc w znalezieniu potwierdzenia autentyczności przebiegu wydarzeń opisanych w Ewangelii św. Łukasza oraz jakie nowe elementy i informacje możemy odnaleźć w źródłach talmudycznych, które mogą rzucić nowe światło na kwestie ostatnich chwil z życia Jezusa. W rozdziale pierwszym została przedstawiona w ogólnym zarysie problematyka dotycząca samego kształtowania się Łukaszowego opisu męki i śmierci Jezusa oraz następujące po sobie fazy procesu tworzenia się opisów ewangelicznych o męce i śmierci Jezusa, a także rozwój opisów męki i śmierci Jezusa oraz udział tekstów Starego Testamentu w kształtowaniu się narracji pasyjnych. Drugi rozdział dotyczy przekazu Talmudu o śmierci Jezusa: kontekst historyczny powstania Talmudu i jego formowanie się; elementy Talmudu – Miszna, baraity, midrasze, Tosefta i Gemara; systematyczne przedstawienie poszczególnych kwestii odnoszących się do osoby Jezusa w Talmudzie; kwestie odnoszące się do procesu i kary śmierci według nauki talmudycznej. Główną część rozdziału stanowi analiza i komentarz do fragmentów interpretujących proces i śmierć Jezusa ze zwróceniem szczególnej uwagi na fragment Talmudu babilońskiego (Sanh 43a). W trzecim rozdziale zostały omówione kwestie dotyczące tradycji ewangelicznej i talmudycznej opisującej narodziny i pochodzenie Jezusa z Nazaretu oraz treści dotyczące działalności i nauczania Jezusa oraz porównano w nim opisy procesu i śmierci Jezusa w tradycji ewangelicznej i źródłach rabinicznych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na przekaz św. Łukasza oraz Talmudu babilońskiego, została też poddana charakterystyce osoba św. Łukasza.